Araştırmalar sürüyor: Tavuk ve yumurtadaki nanoplastikler sağlığı tehdit ediyor mu?

İnsan sağlığı ve ekosistem üzerinde büyük riskler taşıyan nanoplastiklerin tavuk eti ve yumurtalar üzerinden vücuda girmesiyle ilgili Ondokuz Mayıs Üniversitesinde (OMÜ) çalışma yürütülüyor.

Bilim ve Teknolojide Avrupa İşbirliği (COST) Programı kapsamınca OMÜ’de üzerinde çalışılan, “Etlik Piliç ve Yumurta Tavuklarında Nanoplastiklerin Eliminasyonu Üzerine Probiyotik ve Bentonit Uygulamalarının Etkileri Projesi”nde nanoplastiklerin bağırsak florası üzerindeki etkileri detaylı şekilde incelenirken, zararlı maddelerin vücutta birikmesini engellemek için probiyotik bakterilerden faydalanılması hedefleniyor.

OMÜ Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ergin Öztürk, dünyada yaygın plastik kirliliğinin bulunduğunu, canlıların bu durumdan kötü yönde etkilendiğini söyledi.

Nanoplastiklerin hem direkt hem de tüketilen gıdalar vasıtasıyla insan sağlığını tehdit ettiğini vurgulayan Öztürk, “Nanoplastikler hücre ve dokuya geçebiliyor, akciğere, kalbe kadar ulaşabiliyor. Dolayısıyla tedbir alınması gereken bir konu. Biz de bu konuda araştırma planladık. Araştırmada ilk aşamada hayvanların (tavukların) doku ve organlarına geçebilen nanoplastik miktarını belirleyeceğiz. İkinci aşamada da nanoplastiklerin doku ve organlara geçmeden atılabilme ve eliminasyon durumunu araştırmayı planladık.” dedi.

Plastiklerin insan sağlığını tehdit ettiği, bununla ilgili farkındalık oluşturmayı amaçladıklarına işaret eden Öztürk, “Plastikler karada, havada, suda, her üç ortamda da bulunabiliyor. Gözle görünmeyebiliyor. Dolayısıyla hepimiz plastik toksisitesine (bir maddenin organizmaya zarar verme derecesi) maruz kalabiliyoruz. Araştırıcılar, bunun ne düzeyde olduğunu belirlemek için yoğun şekilde çalışıyor.” ifadelerini kullandı.

“Önümüzdeki 3 yıllık süreçte bu konuyu yoğun şekilde çalışacağız”

Öztürk, araştırmanın ilerleyen aşamalarında doku ve organlarda biriken nanoplastiklerin miktarını değerlendireceklerine dikkati çekerek şunları kaydetti:

“Son aşamamızda da nanoplastiklerin doku organa geçmeden nasıl bertaraf ederiz, toksisiteyi nasıl gideriz, bununla ilgili çalışma yürüteceğiz. Bu çalışma Avrupa Birliği çerçevesinde 2021’de başladı, bu yıl tamamlanacak. Ancak biz araştırmaları 2025’ten sonra da devam ettirmeyi planlıyoruz. Hazırladığımız projeler var. Muhtemelen önümüzdeki 3 yıllık süreçte bu konuyu yoğun şekilde çalışacağız. Elde ettiğimiz sonuçlara göre çok daha uzun vadeli çalışmalar da yapabiliriz. Proje sonucunda dünyanın önemli sorunları arasında olan nanoplastiklerin kanatlı et ve yumurtasına ve diğer organlarına geçebilme potansiyeli ve eliminasyonu sağlanacaktır.”​​​​​​​ (AA)