Samanyolu Galaksisi’nin en dikkat çekici gök cisimlerinden biri olan ve “Tanrı’nın Eli” (Hand of God) olarak bilinen renkli bulutsu, yeni bir araştırmayla tekrar gündeme geldi.
Bilim insanları, hızlı dönen ölü bir yıldız çekirdeğinden oluşan bu yapının galaksinin en güçlü elektromanyetik jeneratörlerinden biri olduğunu söylüyor.
Bulutsunun merkezinde bir pulsar var. Pulsarlar, süpernova patlamasıyla ömrünü tamamlayan dev yıldızların geride bıraktığı nötron yıldızları. Bu cisimler, adeta deniz feneri gibi uzaya yüksek enerjili parçacık akımları saçıyor.
GİZEM DERİNLEŞTİ
NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi tarafından 15 yıl önce görüntülenen MSH 15-52 isimli bu bulutsu, Avustralya Teleskop Kompakt Dizisi’nden elde edilen radyo verileriyle yeniden incelendi.
Ancak X-ışını ve radyo dalgaları birleştirildiğinde bazı detayların farklı ışık dalga boylarında örtüşmediği görüldü. Bu durum, pulsar rüzgarının süpernova kalıntılarıyla nasıl etkileşime girdiğinin hâlâ tam anlaşılamadığını gösteriyor.
Araştırmacılar, bu incelemelerin kozmik ışınların nasıl oluştuğunu anlamaya da yardımcı olabileceğini düşünüyor.
Bilim insanları, özellikle radyo parıltısının beklenenden çok daha geniş alana yayılmasını açıklayabilmiş değil. Uzmanlara göre bu gizemi çözmek için çok daha gelişmiş bilgisayar simülasyonlarına ihtiyaç var.
EN GÜÇLÜ MIKNATISIN 30 MİLYON KATI
Yaklaşık 1700 yaşındaki MSH 15-52, bilinen en genç pulsar rüzgarı bulutsularından biri.
17 bin ışık yılı uzaklıktaki Circinus takımyıldızında bulunan yapı, 150 ışık yılına yayılan büyüklüğüyle ünlü Yengeç Bulutsusu’nu dahi gölgede bırakıyor. İlginç şekli nedeniyle “Kozmosun Eli” veya “Tanrı’nın Eli” olarak anılıyor.
Merkezdeki pulsar ise yalnızca 20 kilometre çapında. Küçücük boyutuna rağmen inanılmaz güçlü: Saniyede 7 kez dönüyor ve manyetik alanı Dünya’da yapılmış en güçlü mıknatısın yaklaşık 30 milyon katı.
YENİ BÜYÜLEYİCİ GÖRÜNTÜ
Yeni gözlemler sonucunda ayrıca, bulutsunun çarpıcı bir görüntüsü de üretildi. Görüntüde altın rengi hidrojen gazını, kırmızı radyo dalgalarını, mavi, turuncu ve sarı ise X-ışınlarını temsil ediyor.
Radyo ve X-ışınlarının kesiştiği yerlerde mor renkle görülen “parmaklar”, pulsardan çıkan yüksek enerjili parçacıkların şok dalgasıyla manyetik alan boyunca hareket etmesinden kaynaklanıyor.
